2024-03-29T03:06:56Z
https://tpccp.um.ac.ir/?_action=export&rf=summon&issue=3040
پژوهش های روان شناسی بالینی و مشاوره
TPCCP
2251-6352
2251-6352
1387
09
1
تدوین و هنجاریابی مقیاس انگیزش تحصیلی و بررسی اثربخشی آموزش مهارتهای مطالعه بر افزایش انگیزش
عبدخدایی
عبدخدایی
سیف
سیف
کریمی
کریمی
پژوهش حاضر به منظور تدوین و هنجاریابی مقیاس انگیزش تحصیلی دانشآموزان پسر دوره متوسطه و بررسی اثربخشی آموزش مهارتهای مطالعه بر افزایش انگیزش انجام شد. برای تدوین مقیاس انگیزش تحصیلی از هشت نظریه انگیزش در آموزش و پرورش (نیاز پیشرفت، انتظار ـ ارزش، هدفگرایی، انگیزش توانش، خود ارزشی، خود کارآمدی، اسنادی و انگیزش درونی ـ بیرونی) استفاده شد. پس از جمعبندی مفاهیم موجود در نظریههای فوق، سه مؤلفه نیاز پیشرفت، خود کارآمدی و انگیزش درونی استنتاج شد. سپس عبارتهایی که نشاندهنده ویژگیهای رفتاری مؤلفهها باشند تدوین و پس از بررسی و اجرای مقدماتی، بر روی نمونه 1122 نفر از دانش آموزان پسر شاغل به تحصیل در مقطع متوسطه دبیرستانهای دولتی نواحی هفتگانه مشهد در سال تحصیلی 85-84 ، که با استفاده از روش نمونهگیری چند مرحلهای انتخاب شده بودند اجرا شد. پایایی این وسیله اندازهگیری با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ 91/0 و با استفاده از بازآزمایی 88/0 به دست آمد. روایی محتوایی با بررسی عبارتهای مقیاس به وسیله چندین متخصص روانشناسی تربیتی و روانسنجی و مشاوران تربیتی در آموزش و پرورش مورد تایید قرار گرفت. روایی ملاکی از طریق ضریب همبستگی نمره فرد در مقیاس ساخته شده با میانگین معدل دو سال گذشته وی 31/0 و ضریب همبستگی نمره فرد در مقیاس ساخته شده با میانگین نظرات معلم و معاون دبیرستان 56/0 به دست آمد که شواهدی بر روایی ملاکی است. همبستگی نمره هر سؤال با کل آزمون و همبستگی مؤلفههای سهگانه شاهدی بر وجود روایی سازه است. برای آزمون اثربخشی آموزش مهارتهای مطالعه بر افزایش انگیزش، دو گروه آزمایش و کنترل هر کدام به تعداد 30 نفر از بین دانشآموزان شرکتکننده در کلاسهای تقویتی انتخاب شدند. ابتدا پیش آزمون (مقیاس ساخته شده توسط محقق) برای هر دوگروه اجرا و پس ازاجرای آموزش برای گروه آزمایش، پس آزمون نیزبرای هر دو گروه اجرا شد. نتیجه مقایسه میانگین دو گروه، اثربخشی آموزش مهارتهای مطالعه بر افزایش نمره انگیزش تحصیلی فرد در مقیاس ساخته شده را نشان داد.
واژههای کلیدی: مقیاس انگیزش تحصیلی ـ هنجاریابی ـ مهارتهای مطالعه ـ دانشآموزان دوره متوسطه
2008
10
22
پژوهش های روان شناسی بالینی و مشاوره
TPCCP
2251-6352
2251-6352
1387
09
1
بررسی رابطهی شیوههای فرزندپروری با خود کارآمدی و سلامت روانی دانشآموزان
حسینی نسب
حسینی نسب
احمدیان
احمدیان
روان بخش
روان بخش
مقالهی حاضر به بررسی رابطهی شیوههای فرزندپروری با خود کارآمدی و سلامت روانی دانشآموزان پایهی دوم دبیرستانهای شهرستان مهاباد در سال تحصیلی 84-1383 پرداخته است. این تحقیق از نوع پیمایشی ـ همبستگی است. حجم نمونه موردمطالعه شامل 360 نفر، که 193 پسر و 167 دختر و از نوع نمونهگیری تصادفی چندمرحلهای میباشد. جمعآوری اطلاعات به وسیلهی پرسشنامه شیوههای فرزندپروری شیفر، خود کارآمدی شرز و همکاران و سلامت عمومی گلدبرگ و هیلر انجام شده است. یافتهها نشان داد که: بین خود کارآمدی دانشآموزانی که والدین آنها شیوههای فرزندپروری متفاوتی داشتهاند، تفاوت معنیداری وجود دارد. سلامت روانی دانشآموزانی که شیوههای فرزندپروری متفاوتی را تجربه کردهاند، بصورت معنیداری باهم تفاوت دارد. بین سلامت روانی و خود کارآمدی رابطه مثبت و معنیداری وجود دارد. بین سلامت روانی دانشآموزان دختر و پسر تفاوت معنیداری وجود ندارد. شیوه فرزندپروری دانشآموزان با توجه به رشته تحصیلی آنها متفاوت است. خود کارآمدی دانشآموزان در رشتههای مختلف متفاوت نمیباشد. دانشآموزانی که در رشتههای مختلف تحصیل میکنند از نظر سلامت روانی تفاوت معنیداری باهم ندارند. بین دانشآموزان دختر و پسر از نظر خود کارآمدی تفاوت معنیداری وجود ندارد.
واژههای کلیدی: شیوههای فرزندپروری، خود کارآمدی، سلامت روانی
2008
10
22
پژوهش های روان شناسی بالینی و مشاوره
TPCCP
2251-6352
2251-6352
1387
09
1
بررسی تأثیر ویژگیهای شخصیتی و خصیصهای کارکنان سازمان آموزش و پرورش خراسان رضوی بر میزان مشارکت آنها در نظام پیشنهادها
مقیمی
مقیمی
مهرام
مهرام
سعیدی رضوانی
سعیدی رضوانی
پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر ویژگیهای شخصیتی و خصیصهای کارکنان سازمان آموزش و پرورش خراسان رضوی بر میزان مشارکت آنها در نظام پیشنهادها در سال تحصیلی 1385-1384 انجام شده است. کلیه کارکنان شاغل در سازمان آموزش و پروش خراسان رضوی، نواحی هفتگانه و منطقه تبادکان مشهد، جامعه آماری این پژوهش را تشکیل دادهاند. متناسب با تحقیقات از نوع علیمقایسهای، دو جامعه کارکنان مشارکتکننده و غیر مشارکتکننده در نظام پیشنهادها در نظر گرفته شد. در جامعه افراد مشارکتکننده 30 نفر به روش تعمدی و غیراحتمالی و براساس بیشترین میزان مشارکت و در گروه افراد غیر مشارکتکننده 50 نفر متناسب با تعداد افراد مشارکتکننده در هر منطقه یا ناحیه، به صورت تصادفی ساده به عنوان نمونه انتخاب گردیدند. دادههای مورد نیاز از طریق دو نوع پرسشنامه جمعآوری شده و از طریق آزمونهای مقایسه دو میانگین و دو نسبت مستقل مورد تحلیل قرار گرفت. براساس یافتهها، میان ویژگیهای شخصیتی منبع کنترل، سازگاری با موقعیت وعزت نفس کارکنان مشارکتکننده و غیر مشارکتکننده در نظام پیشنهادها تفاوت معناداری وجود ندارد. همچنین از میان مؤلفههای خصیصهای، تنها عوامل جنسیت و مدرک تحصیلی، تفاوت معناداری را میان کارکنان مشارکتکننده و غیر مشارکتکننده در نظام پیشنهادها نشان میدهد.
واژههای کلیدی: مدیریت مشارکتی، نظام پیشنهادها، رفتار سازمانی، ویژگیهای شخصیتی، ویژگیهای خصیصهای، سازمان آموزش و پرورش
2008
10
22
پژوهش های روان شناسی بالینی و مشاوره
TPCCP
2251-6352
2251-6352
1387
09
1
تحلیل فرایند هدفگذاری در ارزیابی درونی کیفیت گروههای آموزشی دانشگاهی: مطالعه موردی
بازرگان
بازرگان
اسحاقی
اسحاقی
در طی دو دهه گذشته، اغلب نظامهای آموزش عالی جهان کوششهایی برای انجام ارزیابی و بهبود کیفیت آموزش، پژوهش و عرضه خدمات تخصصی در سطح دانشگاه و نیز در سطح نظامهای آموزش عالی به عمل آوردهاند. کشورهایی که به کسب تجربه موفق در این زمینه نایل آمدهاند، به انجام ارزیابی مستمر پرداختهاند و از ارزیابی درونی به عنوان رویکردی زیربنایی جهت اشاعه فرهنگ کیفیت استفاده کردهاند. در اغلب این کشورها انجام ارزیابی درونی براساس هدفهای واحد سازمانی آموزش عالی انجام میشود. در ایران نیز اجرای طرحهای مربوط به ارزیابی مستمر از سال 1375 آغاز شد. پس از آن کوششهایی در انجام ارزیابی درونی در گروههای آموزشی دانشگاهی به عمل آمده است. اما در این تجربهها هدفگذاری برای ارزیابی درونی گروههای آموزشی همواره با چالش مواجه بوده است. تازهترین تجربه ارزیابی درونی در آموزش عالی ایران، اجرای طرح ارزیابی درونی گروه مدیریت و برنامهریزی آموزشی دانشگاه تهران است که هدفگذاری برای انجام آن از نوآوری ویژهای برخوردار میباشد. در این مقاله ضمن بیان تجربههای ملی ارزیابی درونی در دهه اخیر، با تاکید بر تجربه یادشده به تحلیل چگونگی هدفگذاری برای ارزیابی درونی گروههای آموزشی دانشگاهی پرداخته میشود و چارچوبی برای این منظور عرضه میگردد.
واژههای کلیدی: ارزیابی درونی، هدفهای گروه آموزشی، کیفیت، آموزش عالی ایران، ملاکهای ارزیابی.
2008
10
22
پژوهش های روان شناسی بالینی و مشاوره
TPCCP
2251-6352
2251-6352
1387
09
1
بررسی تأثیر سبکهای مدیریت کلاس بر رشد مهارتهای فراشناختی دانشآموزان
امین یزدی
امین یزدی
عالی
عالی
هدف این پژوهش، مطالعه تأثیر سبکهای مدیریت کلاس معلم، بر رشد مهارتهای فراشناختی دانشآموزان است. در این پژوهش سه نوع سبک مدیریت کلاس (سبک مداخلهگر، سبک تعاملی و سبک غیرمداخلهگر) در نظر گرفته شده است. جامعة تحقیق، کلیة کلاسهای پایه پنجم در مدارس ابتدایی پسرانه و دخترانه ناحیه شش آموزش و پرورش مشهد در سال تحصیلی 1384-1383 میباشد. سبک مدیریت کلاس معلمان با استفاده از یک پرسشنامه محقق ساخته در نمونه 60 نفری معلمان سنجیده شد و متغیر فرا شناخت نیز با استفاده از پرسشنامة خود– گزارشدهی اسپرلینگ و همکاران در نمونة 307 نفری دانشآموزان ارزیابی گردید. براساس نتایج به دست آمده از تحلیل دادهها، فرضیة تحقیق مبنی بر اینکه؛ «دانشآموزان معلمین تعاملگرا در مقایسه با دانشآموزان معلمین مداخلهگر از مهارتهای فراشناختی بالاتری برخوردارند» تأیید گردید. همچنین یافتهها، نشان میدهد؛ مهارت نظارت فراشناختی دانشآموزان پسر بطور معناداری بالاتر از دختران است و بین فراشناخت دانشآموزان و نمره پیشرفت تحصیلی (معدل) آنان، رابطه مثبت و معنادار وجود دارد.
واژههای کلیدی: فراشناخت، مهارتهای فراشناختی، سبکهای مدیریت کلاس، دانشآموزان
2008
10
22
پژوهش های روان شناسی بالینی و مشاوره
TPCCP
2251-6352
2251-6352
1387
09
1
مقولة علم در حکمت متعالیه
نبیان
نبیان
در این مقاله به بررسی مقوله علم نزد فیلسوف الهی، ملاصدرا پرداخته شده و به اختلاف ذاتی اعتقاد او با نظر مشائین اشاره میگردد. از نظر ملاصدرا حقیقت علم از سنخ وجود بوده و در نتیجه حضوری و شهودی میباشد. بنابراین معرفت هستی جز از طریق معرفت نفس میسر نخواهد شد و معرفت نفس نیز جز از طریق سلوک و تربیت نفس صورت نخواهد گرفت. همچنین معرفت به خداوند جز به طریق علم شهودی معرفت حقیقی نخواهد بود. از این جا معلوم میگردد که انسان، برخلاف موجودات دیگر مفهومی ماهوی نیست بلکه حقیقتی وجودی است که به میزان فعلیت مراتب هستی در او از حقیقت «انسان» برخوردار میگردد.
با این ادراک از حقیقت علم معلوم میگردد بین علم و اخلاق، نظر و عمل هیچ گونه جدایی وجود ندارد و در حقیقت بین حکمت نظری و حکمت عملی رابطة دو طرفه تنگاتنگی موجود است. یعنی انسان در ارتباط با هستی تنها نقش انفعالی ندارد که چون آئینه، تنها صور را در ذهن خود مرتسم نماید بلکه او موجودی است که هستی در او ظهور مییابد و جایگاهی است که وجود، خود را از آن طریق مکشوف میسازد. بدین ترتیب مرز میان شناختشناسی و وجود شناسی از میان میرود.
واژگان کلیدی: علم، علم حصولی، علم حضوری، معرفت نفس، معرفت خدا
2008
10
22
پژوهش های روان شناسی بالینی و مشاوره
TPCCP
2251-6352
2251-6352
1387
09
1
تاملی بر اندیشههای تربیتی کمنیوس
ذکاوتی
ذکاوتی
مبحث صلح در اندیشه عرفانی و تربیتی و اخلاقی غرب حداقل از زمان فلوطین تاکنون استمرار دارد. کمنیوس به ظریفترین تلفیق نظری و عملی صلح در دنیای غرب با تکیه بر پارادایم مهر دست یافت. او نگرشی چند وجهی را در قلمرو تربیت عرضه کرد. آرزوی کمنیوس پیوند مهر، دانایی و خرد، توانایی (نظر و عمل) و ایمان و دین بود. نگرش جهانی او، در عرصه تعلیم و تربیت به ابداعاتی در حوزه اندیشه صلح نزد او منجر شد. کمنیوس را میتوان از پیشروان نظریههای تکاملی روانشناسی ژنتیک، روشهای تدریس، روانشناسی کودک و تربیت از جمله در بعد بینالمللی آن برشمرد. تربیت فراگیر به طور منطقی چهره او را بالقوه به عنوان یکی از پیشروان آموزش از راه دور هم مطرح کرد. او درصدد اصلاح و بهبود تعلیم و تربیت کودکان و بزرگسالان و پیران بود. وی یکی از پیشروان مبانی روانشناسی رشد و بنیانگذار نظام آموزش گام به گام متناسب با رشد شاگردان معرفی شده است. کمنیوس به ترکیب تربیت فراگیر، و اصلاح عمومی و جهانی در دانش، ایمان و اخلاق میاندیشید و تربیت را نوری در تاریکی مینامید. او توفیق یافت مبانی اخلاقی صلح و نیز زوایای تاریک نظری آن را باز نمایاند.
واژگان کلیدی: صلح، جنگ، مهر، دانایی و خرد، کمنیوس، تربیت فراگیر
2008
10
22
پژوهش های روان شناسی بالینی و مشاوره
TPCCP
2251-6352
2251-6352
1387
09
1
تأثیر آموزش روش ذهن آگاهی بر میزان علائم اختلال وسواس– اجبار در زنان شهر اصفهان
سجادیان
سجادیان
نشاط دوست
نشاط دوست
این پژوهش با هدف بررسی تأثیر آموزش روش ذهن آگاهی بر میزان علائم اختلال وسواس- اجبار در بیماران سرپایی مراجعهکننده به مراکز خدمات روانشناختی و روانپزشکی شهر اصفهان اجرا گردید. بدین منظور تعداد 18 بیمار مبتلا به اختلال وسواس- اجبار که بر اساس مصاحبه بالینی توسط روانشناس بالینی و روانپزشک معرفی شده بودند و دارو مصرف میکردند، به روش تصادفی ساده از میان جامعه پژوهش انتخاب و به طور تصادفی در دو گروه 9 نفری آزمایش و کنترل قرار گرفتند. پرسشنامه وسواس– اجبار مادزلی به عنوان پیش آزمون در مورد هر دو گروه اجرا شد. آزمودنیهای گروه آزمایش به صورت فردی و به مدت شش جلسه در معرض برنامه درمانی آموزش روش ذهنآگاهی قرار گرفتند. این برنامه شامل توضیح ماهیت اختلال وسواس- اجبار و انواع آن، مراحل چهارگانه ذهنآگاهی و ارائه تکالیف خانگی با استفاده از روش ذهنآگاهی بود که از طریق کتابچه راهنمای محقق ساخته و با هدایت پژوهشگر به هر بیمار آموزش داده شد. در طول درمان علاوه بر جلسات حضوری هفتگی، بیماران از طریق تماس تلفنی با پژوهشگر در ارتباط بوده و به منظور برطرف نمودن مشکلات احتمالی در انجام تکالیف، راهنماییهای لازم را دریافت نمودند. آزمودنیهای گروه کنترل فقط دارو دریافت کردند و هیچ نوع درمان روانشناختی بر آنها اعمال نشد. نتایج تحلیل کواریانس دال بر تأثیر آموزش روش ذهنآگاهی در بهبودی معنادار علائم کلی وسواس در مرحله پس آزمون و آزمون پیگیری بود (001/0P
2008
10
22
پژوهش های روان شناسی بالینی و مشاوره
TPCCP
2251-6352
2251-6352
1387
09
1
رابطه سبکهای شناختی و پیشرفت دانشآموزان در دروس ریاضی و شیمی در محیط یادگیری با کمک کامپیوتر در مقایسه با محیط سنتی
شهامت
شهامت
کدیور
کدیور
پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه سبک های شناختی دانش آموزان در محیط یادگیری با کمک کامپیوتر (مدارس هوشمند) و پیشرفت آنها در دروس ریاضی و شیمی، در مقایسه با محیط سنتی صورت گرفته است. متغیر مورد نظر پژوهشگر، سبک های شناختی (کلامی- تصویری و کل گرا- تحلیلی)، براساس مدل رایدینگ مورد بررسی قرار گرفته است. نمونه این تحقیق شامل 321 دانش آموزِ سال دوم دوره دبیرستان (رشته های علوم تجربی و ریاضی) از مناطق 4 و 7 تهران است. به منظور کنترل عوامل مرتبط با پیشرفت درسی دانش آموزان، همتاسازی براساس متغیرهای انگیزش درونی و هوش صورت گرفته است. تحلیل یافته های این پژوهش با استفاده از مدل لگاریتم خطی، نشان می-دهد که دانش آموزان دارای سبک شناختیِ کلامی در محیط یادگیری با کمک کامپیوتر در مقایسه با محیط عادی عملکرد بهتری در درس ریاضی داشته اند. اما در مورد درس شیمی تفاوتی معناداری بین دو محیط به دست نیامد.
واژههای کلیدی: یادگیری با کمک کامپیوتر، مدارس هوشمند، سبکهای شناختی
2008
10
22
پژوهش های روان شناسی بالینی و مشاوره
TPCCP
2251-6352
2251-6352
1387
09
1
بررسی میزان کارآیی آموزش مهارتهای هوش هیجانی بر افزایش آن در نوجوانان
قنبری هاشم آبادی
قنبری هاشم آبادی
باقری
باقری
هدف این پژوهش بررسی تأثیر آموزش مهارتهای هوش هیجانی بر رشد آن در نوجوانان دبیرستانی است. بدین منظور تعداد 1000 نفر دانشآموز دختر از میان دانشآموزان پایة اوّل و دوم دبیرستان استان خراسان رضوی به طور تصادفی انتخاب شدند و در دو گروه 500 نفره (آزمایش و گواه) جایگزین شدند. پرسشنامة هوش هیجانی شوت، در مرحله پیشآزمون و پسآزمون اجرا گردید. گروه آزمایشی طی 6 جلسة 90 دقیقهای، مداخلات مبتنی بر آموزش مهارتهای هوش هیجانی را به صورت گروهی دریافت نمود. مقایسة نتایج آزمونها در مراحل پیشآزمون و پسآزمون نشانگر تأثیر مداخلات در بهبود شاخص هوش هیجانی گروه آزمایش در مقایسه با گروه کنترل بود.
واژههای کلیدی: مهارتهای هوش هیجانی، پیشرفت هوش هیجانی، سواد هیجانی، دوره نوجوانی.
2008
10
22
پژوهش های روان شناسی بالینی و مشاوره
TPCCP
2251-6352
2251-6352
1387
09
1
توان پیشبینی هوش هیجانی و متغیرهای جمعیتشناختی در پیشرفت تحصیلی دانشآموزان تیزهوش
لعلی فاز
لعلی فاز
عسکری
عسکری
پژوهش حاضر به منظور بررسی توان پیشبینی تعامل هوشهیجانی و متغیرهای جمعیتشناختی در پیشرفت تحصیلی دانشآموزان تیزهوش انجام گرفته است. فرض اساسی این پژوهش مبتنی بر تاثیرگذاری تعامل مولفههای هوش هیجانی و متغیرهای جمعیت شناختی (رتبه تولد، حجم خانواده، تحصیلات والدین و پایگاه اقتصادی- اجتماعی) بر چگونگی پیشرفت تحصیلی است. نمونه پژوهش عبارتند از 60 دانشآموز تیزهوش دختر شهر مشهد که به شیوه تصادفی انتخاب گردیدند. پرسشنامه هوش هیجانی بار- ان(1997) و پرسشنامه ویژگیهای جمعیتشناختی، ابزار مورد استفاده در این پژوهش را تشکیل میدادند. روش پژوهش از نوع همبستگی است. نتایج بدست آمده حاکی از عدم رابطه بین هوش هیجانی کل و پیشرفت تحصیلی، و وجود رابطه معنیدار مثبت طبقه سازگاری (از بین پنج طبقه هوش هیجانی)، مولفههای حل مساله، و واقعیت آزمایی (از بین پانزده مولفه هوش هیجانی)، با پیشرفت تحصیلی (p
2008
10
22